Epistemolojik bir Perspektiften İstihbarat Teorisi

25.01.2025 | Merve ÖNENLİ GÜVEN

İnsanın düşünme yeteneği, bireyin sosyalleşme sürecini mümkün kılan temel bileşendir. Bu süreç bireyler tarafından yaratılsa da aynı zamanda bireyleri sosyal varlıklar olarak da şekillendirmektedir. Ulusların ve uluslararası sistemin önemli bileşenlerinden birisi olan istihbarat, aynı zamanda sosyalleşme süreçlerinin de bir ürünüdür. İstihbarat, bir düzende sosyal organizasyonun ve siyasi ilişkilerin sürdürülmesi için çok önemli ve kritik bir araçtır. Bu inşa sürecinin bilimsel bir şekilde ele alınabilmesi için istihbarat çalışmalarının disipline edilmesi gerekmektedir. Bu nedenle istihbarat çalışmalarında teori ve metodoloji tamamlayıcı bir nitelikte olmalıdır. Bu çalışma, istihbarat kavramsallaştırmasının sosyal teorideki ve siyaset teorisindeki yerini tartışarak istihbarat çalışmaları için teorik bir temel oluşturmayı amaçlamaktadır. Bu çerçevede, sosyal teorideki yapı-özne ilişkisi ve siyaset teorisindeki siyaset-iktidar ilişkisi, istihbaratın sosyal ve siyasal alandaki konumunu ve işlevini yapılandırmak maksadıyla analiz edilmektedir. İstihbarat kuramını oluşturma girişiminde epistemolojik bir perspektifle, dış dünyanın nasıl algılandığı ile bilginin doğasının/özünün sosyal ve politik süreçlerde nasıl çerçevelendiği, istihbaratın bu süreçlerdeki yeri değerlendirilerek ele alınmaya çalışılmaktadır.

Önenli Güven, M. (2025). Epistemolojik bir Perspektiften İstihbarat Teorisi. İstihbarat Çalışmaları ve Araştırmaları Dergisi, 4(1), ss.26-37, DOI: 10.61314/icad.1600262